skip to content

Gedichte und Geschichten

K

Präötken - Bronzeskulptur 'Flirt' von Jürgen Ebert

Gedichte und Geschichten auf Platt

Hier sind beispielhaft Texte nach den bekannten zwölf Schreibregeln hinterlegt, die das Lesen plattdeutscher Texte sehr einfach machen. Zusätzlich wurden die Beiträge auch vertont. Beim Lesen und gleichzeitigen Hören kann man die eigene Aussprache des Plattdeutschen überprüfen und verbessern, sofern das erforderlich ist.

 

 

 



Hören und Lesen

Lautes Mitlesen hilft bei der Verbesserung der Aussprache in hohem Maße!

 


De Daud von Rosa Verlag

Bi Kleimeyers Liets (Heuer) an’n Biärge was fröer ne olle Besmoder, de aal tain Jaore lam was un kinnen Trat mäer gaon kon. Alle Muorgen bragden üöre Enkel, en paor graute, stramme Jungens, de rächt braw un üör guëd to wüörn, se in üören ollen Küssenstool de Niendüör uut up dän How. So kon se alles naowaren, wat in de Küëke un up de Diäl bi’t Ve passeerde. Se häöerde de Höner ropen, de Wichter bi’t Wel un Wiärkdoon singen, un de Dage wuorden üör nich lang.

Wan de Jungens aoms van de Steenkule wierkammen, sätten se sik iärst en lük bi de olle Besmoder an’t Häädfüer un vötälden üör, wat et dages giëwen had, un wat se Nies häöert hadden. Un dän bragden se dat lamme Mensk wier in üör Slaopstüöwken, wao üör Süster se dän in’n Bedde holp.

Jerren Muorn, wan de Jungens se hollen un aoms, wan se üöre Besmoder wägdrüögen, sag se: "Aoch Kinner! Wat häbt gi doch ne Last un Arbaid met mi. Wan män de Daud kam un mi halen dai."

De Jungens vödrot dat Küern, se wüörn de Besmoder nao lange nich leed. Dao üöre Moder lange daud was, wollen se de Besmoder nao gään hollen.

Eens Dages hadden de baiden sik wat uutdacht. "Vader", froggen se, "süëlt wi usse Besmoder män eenmaol äs en lük bange maken?" "Aoch", säg Vader, "so’n biëtken. Müët üör aower jau niks doon." "Jue Vader vüör allen nich. – Wi wollen äs blaus gäne wiëten, of se garnich bange vüör’t Daudgaon is."

Se pocken nu muorns frö en jungen Haan, de slachtet wäern sol, un trocken em alle Fiädern uut. Dän sätten se em up de Niendüör, äs se de olle Moder nao’n Hääd halen wollen. Äs se nu bi’t Füer sat un de Diäle daal keek, frög se: "O Jungens, nu kiekt män äs. Wat sit dao up de Niendüör?" De Haan släög met de Flitkes un kon nich flaigen. "Dat sal de Daud wul sien, Besmoder. Sosses män nich altied sägt häbben, he sol di halen."

De olle Frau, de aal tain Jaor kinen Trat mäer gaon kon, sprüng up un laip allene in üöre Kamer, wao se daip unner’t Bedde kraip. Naodäm sag se nich mäer, de Daud mog kuëmen un üör halen. Män kuëmen is he doch.

 



De Pastoor un sien Schäöpken von Rosa Verlage

„En Baum häs stuolen,
vösniëden to Buolen! 
Junge, Junge! Wat sint dat Saken!
Un dat sal´m in de Rige maken? 
Et schüt nu rainewäg to wied
in düsse guodsvögiätne Tied!

Dän Baum mos du ersätten,
süs kan ik di nich redden.
Nu sägget auk män gliek, 
wat was´t van´n Baum? Wu dik?" 
„Een Eekbaum was´t, Häer. Aon Bast un Splint
was guëd so dik äs gi so sint." 

„So´n dicken was´t? O Wiält, o Wiält!
Häs du auk to´t Betalen Geld?
Ik priägede ju so viële:
Gi sol´n nich stiälen Grepenstiële. 
Un du dös di en Eekbaum halen. 
Du mos em vul un gaas betalen." 

„Jä Häer, auk ik häb mine Suorgen. 
Hier is mien Geld, ik dai´t mi buorgen." 
De Pastoor fäng an un tält 
de blanken Mark van´t Haipken Geld.
Twiälw bisiet, dao hölt he in 
un säg in sinen guëden Sin:

„Ik denke, düt sal langen,
ik mot daonao anfangen." 
Tofriär gait de Man nao Huus. 
Dao frög em sine Drüke uut:
„Jans, wu häw di dat dan gaon, 
kons met dien biëtken Geld bestaon?"

„Jau, Drüüksken, biäter äs ik dacht´, 
dän Halwschaid häb ik wierbragt." 
„Mien Jesus, sü, ik häbt jä sägt!“
So wät an besten üöwerlägt.
Ses Wiärk´ daonao, dao klopt de Man
bi dän Häerööm wier an. 

He was nao düör de Düöre kaum, 
Dao säg he: „Häer, hier is Geld vüör´n Baum."
„De Baum", säg de Pastoor guëdwillig, 
„de Baum is längst betaalt." 
„Ja Häer, de Baum was billig.
Ik häb mi dao nao enen haalt."

 

 



Familge Lünings von August Hollweg

Familge Lünings, he un se,
un üöre Blagen, twe un twe,
twe Mänkes un twe Wiewkes
met griesgrao-brune Liewkes,
de wuënt bi us, haug unner´t Dak,
jüst tüsken Küëk un Kamerfak.

Dat is een Völksken, säg ik ju,
de giëwt bi Dag un Nacht nich Ru´,
sint driest un frech äs Guotendrek
un liäwt so fet äs Smolt un Spek.
Se maiet nich un saiet nich
un stiält, wat dao to stiälen lig.
Se friät sik rund un suupt sik dik
un sint so stolt un wunnerlik,
äs wüörn se Häer van Huus un Schüer
un ik män Öömken an´ne Müer!

Häer Lünings is een Iärftendaiw.
Sien Wiew so slampig äs ´n Slaif.
Dat is ne olle Kwaterkunt,
flüg dages alle Naobers rund:
Küert hier, küert dao un schimpt un schänt,
of üör auk Pot un Pan anbriänt!

Un wat de baiden Wichter sint,
de sankerigen Siëgen,
de rängstert äs de Susewind,
dagsüöwer düör de Hiëgen,
knipaigelt hier, knipaigelt dao,
un wan ik äs nich buten stao,
dän süüs de baiden biäsen
flup, flup, in mine Kiärsen.

Se pikt un snapt,
un biet un knapt
un holt sik dao so müüskenstil,
de Truta un de Lene:
wan ik äs Kiärsen plücken wil,
dän fin ik niks äs Stene.

De brune Nats, de grise Giärt,
de sint so frech, de friät mien Piärd
dän Hawer för de Tiäne wäg.
Un wan ik mi up Luer äs läg,
dän snabuleert de baiden doch
de Swien´ dat Friäten uut dän Trog.

Un säg ik wat, dän sas äs sain,
wu sik de Lünings giëwt an´t Schrain:
"Du fise Kääl, du wise Pin,
tschilp, tschilp, piep, piep,
wat fölt di in?
Büs du allene up de Wiält?
Häöert di allene How un Feld?
Piep, piep, tschilp, tschilp,
up flög de Trop,
tschilp, tschilp, un kläkst mi´n Klaks up´n Kop!
Un äer ik rächt wat säg,
sint alle Lünings wäg!

 

 



Hiëmel un Helle von Klaus-Werner Kahl nach einem Märchen aus Russland ins Plattdeutsche übertragen

In Rusland giw et een Vötälsel, wat dat Bedüden van Metneen, jä dat Üöwerliäwen van de Mensken up wunnerbaore Aort un Wise klaor mäk.

Dao kümp äs maol nen hauggeläerten Gaistlik to ussen Häerguod un döt em naidigen, dat em äs Hiëmel un Helle wiest wät. De Gaistlik wät van nen Engel in‘n grauten Stuom bragt, wao Mensken rundümto een Füer sit, up dat nen Pot met läcker Düörgemöös an’t Prüëdeln is. Alle Mensken sint met lange Liäpels bi dän Pot, üm sik wat druuttohalen. Dän Gaistlik fölt up, dat de Lüde schrao sint un unglüklik uutsait. Un he weet auk forts, waorüm: De Liäpels, we de Mensken bruukt, sint so lang, dat se se nich an üör egen Muul rankriegt.

„Dat is de Helle“, sag dän Engel to em un göng met em wider – in dän Hiëmel. Dao was et jüst so äs in de Helle. Auk dao satten Mensken üm een Füer ümto un dain met üöre langen Liäpels wat uut dän Pot halen. Pat et gaw nen lütten, män bedüdenden Unnerschaid: De Mensken wassen guëd in Foer un saogen glüklik uut. Se schauwen sik dat Iäten met de langen Liäpels giëgensitig in’t Muul.

 

 



Loslaoten von Georg Reinermann

Een raudbunt Blad,
dat sat un sat
gaas haug in sinen Toog.
Et dacht nich an´t Stiäwen
un had van sien Liäwen
nao lang nao nich noog.

Tapper hol´t Paol,
wan Fuorst et maol
hat kneep un iärgerde.
Et was, äs kliëwede
et fast an sinen Twieg,
äs wul´t nich liggen bi de ännern in´ne Rieg.

De wille Wind blos los met vulle Backen.
Dat Blad apat kon he patu nich packen,
´t sat freed un tao
an sinen Struuk alleen,
et was jä süs kineen
mäer dao.

Dat Blad dacht nao.
Anlest lait´t sik los un lacht
un swiäwede nao sine Waal
van söwwes daal,
gaas, gaas sacht.

 

 



 Mius un Katten von Werner Zahn

 

im Lippischen Platt

Bearbeitung: Klaus-Werner Kahl nach strukturierter Schreibweise

  

In iësen aulten Hiës,
Dao sat eunmaol ne Miës.
Dao kam maol swanke iëse Katten
Un froijet sik öbern Middagshappen.

De Miës, de was nich dum,
Leup jümmer ümmen Disken rum.
Un just os de Katten seu fast hadde,
Dao sprang de Miës uppen Schappe.

De Katten räëp: „Dat kan ek auk!“
Un lannet met Klamauk
Manken dat scheune, witte Jeschir.
Dat kam dän runner met Jeklir.

De Katten hadde niks te lachen!
De Homma jagt seu met'n Slappen.
De Katten räëp: „Ek vösprek dü wat,
Ek frät blaus nau Kitekat!"

 

 



Mien Mönsterland von Josef Fischer

Mien Mönsterland is nich ´n Land
met Küëning un met Küënigin,
män altied was´t aal wiältbekant
för Wuorst un Wuorstebraud van´t Swien.

Wiel Mönster in de Midde lig
hät´t Land drümto dat "Mönsterland".
Et gaw dän Naomen sölwer sik,
wat änners is mi nich bekant.

De Giëgend, faken wied un flak,
auk hauge Büsk´ giw´t üöweral.
Düör´t Gröön schint manksten een raud Dak,
wul auk ´n grauten How met Stal.

Un wat de Buer is up so´n How,
de hät nao olle Iärs bewaart.
He wil aals wiëten un auk, of
du passen dös to sine Aort.

Wieldat drümto de Mönster-Bucht
met Teuto, Egge, Raudhaorstrang,
giw´t miärst noog Riängen. Män mi dücht
mankst riängt et doch ´n biëtken lang!

För´t Mönsterland, dao is aal faken
de Iäms ne Waterstraote wäst.
Up üör kon man van Graiwen staken
bes an de Nordse dän anlest.

Wao giw´t nao Düörpkes prik un blank
äs Gimte, Hafkesbiëk, Nordwol?
Auk Saorbiëk is jä - Guod si dank -
nao´n Pläksken, dat m´ söken sol.

Een Land met Widen, Kämp un Hiëgen,
met klene Högten, Klai un Sand.
Raudbunt Ve kümp di engiëgen.
Et giw jä blaus een Mönsterland!

 

 



Nienkiärksken Wind von Herbert Schürmann

 

Nienkiärksken Wind
kent jedet Kind
äs lunisken Gesellen.
Wat een so säg
he wider dräg,
wil ümmer wat vötällen.
Egaol wu´t gait,
altied he wait,
is ümmerto an´t Wiärken.
Wat´t Niet giw
he wider driw
un blös´t düör heel Nienkiärken.
Maol strik he sacht
bi Dag un Nacht
gaas stikum düör de Straoten.
Dän blös äs dul
de Aoren us vul
met Macht un üöwer Maoten.
Nienkiärksken Wind
kent jedet Kind –
un dat is garnich luogen.
Vul wät vötält
hier up de Wiält
met Wäöder viële bedruogen.
Mannig ener mag,
wan lang de Dag,
gään küern viël un praoten.
Van düt un dat
vötelt he wat
un kan et nümmer laoten!

 

 



Platküern von Willi Schultewolters

 

Lüde - küert Plat, dat säg ik faak,
küert Plat, net äs vüör Jaoren,
holt haug de olle Moderspraok,
süs gait dat Plat völuoren.

Lüde - küert Plat, dat küënt gi guëd,
in't Huus un bi Bekanten.
Un nich blaus platküern met de Snuut,
auk platküern in Gedanken.

Lüde - küert Plat un schiämt ju nich,
et giw niks to vöbiärgen.
Un mos du haugdüütsk vüör't Gericht,
kaas rüig up Plat di iärgern.

Lüde - küert Plat, et wäd wier Mood
dat Plat draw nich vögaon.
Un wan't nich kaas, dän häöer fien to
un säg, du kaas't vöstaon.

Un küms du maol bi Petrus an,
dän büs du iärste Waol.
"Enliks een, wel platküern kan,"
säg he, "kuëm drin un sät di daal!"

 

 



Sie auch von Klaus-Werner Kahl

Wi wassen daomaols ne graute Familge met ses Kinner. Ik had twe Süsters un nao drai Bröers. Mien ölsten Broer, de süörde so lang bi mine Öllern harüm, bes he nu enliks nen Rüen had. Jau, een Rüen, wao nich ener wüs, wat sien Kumaf wüör. Graut, ne, dat was he nich, aower klook! He kon Pöötken giëwen (dat rächte, äs bi üörnlicke Lüde), up een Waod sättede he sik hän, lägde sik up´n Buuk, of smeet sik up de Siet un dai, äs wan he daud wüör. Wi Blagen hadden viël Plaseer met dat Dier, ussen Bobbi. Män nich ümmer! Ussen Rüen had mankst auk sien egen Köpken. Bi´t Pätken tüsken Wiesken, Kämpe un Büskes göng he us vöschaiden Maol van´ne Faan. Wat kon he biestrig ächter de jungen Büllekes hiär jagen, of äs´n Unwisen vösöken, een Kanickel to packen! Jau, wan he uutnaiede, was de kien Hollen dran. Dat Laigste pat wüör, dat he ännere Lüde, de met üöre Fiets unnerwäggens wüörn, ächteran laip un lidensgään vösoch, se in´ne Hacken to biten.
Up enen Sundag wassen wi Blagen met usse Vader un Bobbi up´n Wäg nao usse nie Hüüsken, wat nu bolle färrig wäern sol. Wi wüörn nich äs fiew Minuten unnerwäggens, dao kam us een wiedlöftigen Naober in´ne Mööt. Van de Giënsite van de Straote buod he nich Dagestied, nä, he bölkede: „Herr Kahls, Ihr Hund ist ein ganz blödes Vieh!“ Wi Blagen vöschröcken us, aower usse Vader anferde direktemang: „Sie auch!" Jerrereen göng sinen Wäg. Un daomet wüör´t daon.
Wi sint us uut'n Wäg gaon, wu't män göng. Jä, un äs wi ümtrocken wüör, dao saogen wi us so of so nich mäer. Aower wi kregen jä nu nie Naobers!

 

 



 Täöten maken von Klaus-Werner Kahl

Ne, wat was dat ne Fraide! Wi, dat wassen mine Öllern un ses Kinner, hadden nu usse egen Hüüsken ächten in de Buerschup. Vötwäänt wassen wi nich, wieldat wi jaorelang in ne Wuënung up drai Stüöms liäwt hadden. Wat Wunner, dat wi mäer äs stolt üm´t Huus laipen, wan auk nao lange nich aals up Schik was. Dat een of ännere was nao to maken. Auk lag ächter dän Nibau ´n grauten Haupen swatten Sand, we drup wochten dai, dat he uuteneensmiëten wüör. De naigste Naober was aal een Endken wider. Bi em saoch et üm´t Huus aal gaas maneerlik uut. De Naober ächter em was nich wider kuëmen äs wi. Auk up sien Pand was de hauge swatte Hüëwel nich to üöwersain.

Jä, wat bruukt Blagen mäer äs nen Haupen Sand to´t Spiëlen! Villicht nao wat Water, män dat sapkede bi dän natten Grund so of so unner de Föte. Daomet mossen wi us nu afsluuts nich behelpen! Kääl, wat häb wi nich aals baut! Knickerbuorgen, Waterslüöter un wat weet ik süs nao! Pat ümmer göng et nich so netkes tüsken aal de Naoberkinner un us to. Enes guëden Dages hadden wi wul vötöönt. Wi klaieden up ussen Sandhaup un de hele Trop van de Naoberkinner twe Hüser wider up üören stäödigen Haupen. Äs de Suldaoten stonnen wi us giëgenüöwer, ne fiwentwintig Meters uuteneen. Niks was lichter äs nen Kluten Sand to finnen, un wanners was dat Klüten antog. Et göng so hän un hiär, aon dat ener wat afkreeg. Män dän passeerde et! Enen van us smeet so´n pässigen swatten Kluten äkstrao wied up de "Fiende" to, un de sat! Een Naoberjungen kreeg dän Kluten direktemang in sine Snute. Iärst äs hadden wi dat Fiäderken an´n Hood. Män sien Braansken un dat Krakail van sine Süsters un Bröers, we tohaup in üör Huus laipen, lait us gau to Vönül kuëmen. Auk wi saogen to, dat wi us in´t Huus vökrüëmelden.

Et duerde nich lang, dao göng de Bimmel an de Huusdüör. Usse Vader, wel an de Düör gaon un losmaken wol, wüör van us so´n biëtken inwiet in dat Malöör, wat dao passeert was. Wieldes wi ächter de Küëkendüör luerden, stafkede usse Vader nao de Huusdüör un mok se los. Jau, wi hadden et richtig ruoken, et was de Naober söwwes, wel dao so brastig äs wat usse Vader met glainige Aigskes ankeek! "Werner", sag he ächten uut´n Halse, "Dine Blagen maakt niks äs Täöten!" Wider kam he nich, wieldat mien Vader em daotüsken kam un sachte äs een Pastoor trügge gaw: "Aoch Jop, swieg Du män stille, Du mäks jä vandage nao Täöten!" Daomet had usse Naober nu nich riäkt. He kreeg dat Muul nich wier to, draide sik üm, un wäg was he. Kääl, wat fol us een Steen van´t Hiärt! Pat dat Dunnerwiär, wat nu kam, dat kon sik auk wul sain laoten! Äs wi dat ächter us hadden trocken wi sliepstiärts af un dain up biäter Wiär wochten.

 

 



Treesken von Rosa Verlage

 

Treesken was een Büörger Wicht,
Arig un auk gaas upricht,
män een biëtken busbas wäg,
wat mangs bi Buernwichter häs.

Enes Dages säg´t apat:
„Ik wil ju wat vötällen:
Ik gao nu auk in de Stad,
in een graut Hotelle!

Wil rainmaken läern, bi de Lü, de Feinen,
un daobi ´nen netten Stüwer Geld vödainen.
Jau dat Dingen fong auk an.
Up de Stad trok Treesken an.

Liekuut wäg göng´t in´t Hotelle.
Melt bi de Huusfrau sik to Stelle.
De nam Treesken fröndlik an.
Män mos se sain, wat Treesken kan.

„Um acht Uhr kommt auf Nummero vier
ein sehr feiner Herr als Gast nach hier.
Machen Sie das Zimmer fein,
und das Bett muß warm auch sein!“

Treesken dai, äs üör was sägt, 
un winert alles auk up´t best.
Nu göng et aal up acht Uur hän, 
Dao säg de Frau: „Wo ist Treesken denn?"

Män kien Mensk har Treesken sain, 
Wao mäk dat Treesken dän wul rain?
Dao gait se dan nao Nummero vier.
„0, Herr Gott, ach, was seh ich hier?"

In´t Bedde lig dat Treesken drin 
un slöp dao äs´n Engelken kleen.
„Menschenskind, was fällt dir ein?" 
Un Treesken sprüng uut´t Bedken fein. 
„Jä, Frau, wu sal ik et änners maken? 
För dän Häern wiämen Bedde un Laken?"

 

  



Winachtsfriäden von Klaus-Werner Kahl

Dat olle Jaor, et is vüörbi,
so unwies gau is et vögaon!
Wi wollen Friär, nich Iärgeri,
dat Glük, et sol altied bestaon.

Jau, faken bleew dat Glük us trü.
Wat häbt wi sungen, häbt wi lacht,
wat häbt wi fiert aone Rü.
Dat olle Jaor häw Fraide bragt.

Män auk in düt völiëden Jaor
gaw Träönen et un graute Naud.
To but was manksten de Gefaor,
se bragt us Mensken Pien un Daud.

Dän een of änn´ren nam de Häer
to sik wao Friär is Glük un Fraid.
Pat altied et up düsse Äer,
ni Liäwen giw, et wider gait.

Nu is se dao, de Winachtstied.
In düüstre Wiält, dao kümp een Kind.
Maak los dien Hiärt, de Siäl maak wied,
dat sine Laiw di altied fint!

 

 



Wuorstebraud von Rosa Verlage

Et is wat lange hiär
- viël´ Lüde denk´t nich mäer -
dao wüör äs in de Buer´
jüst unner'n Hagelschuer
des aobends üm Uur of tain
'ne kranke Besmoder vösain.

De Köster sättede unner de Bichte
Schel un Löcht up de Anrichte
un stelde sik an dat Häädfüer,
dat sine Büks en lük wüör drüge.

He keek so in de Högten,
de Brände dain em löchten,
un saog met Angst un Bangen,
in'n Bosen een Mansmensk hangen.

Jüst äs he keek vöfäert nao buom,
dao winkt em de Pastoor in'n Stuom.
„Häer", säg he, „ik mot ju spriäken,
de hillige Handlung unnerbriäken.

Kiekt hier doch äs harup,
dao häng sik ener up!"
De Pastoor röp ilig Man un Frau.
„Kuëmt doch äs hiär, kuëmt doch äs gau!

Ik sai nich rächt, de Damp trekt em so üm de Bene,
män dao buom dücht mi, dao häng jä ene!"
„Aoch", säg de Frau, „dat häw kine Naud,
dao häng män ´ne Büks vul Wuorstebraud.

 

 

  Aktuell ist/sind 2 Besucher online.
Designed by Webdesign Wien
1